Środki grzybobójcze inaczej fungicydy to związki chemiczne, które mają za zadanie zwalczanie grzybów, które atakują rośliny. Ich działanie opiera się na niszczeniu powstałych grzybów oraz hamowaniu ich rozwoju, co pozwala uniknąć tworzenia się nowych skupisk. Grzyby są głównym powodem zniszczeń plonów, które z kolei powodują braki w żywności na świecie. Przeciwdziałanie im to niezbędny element hodowli roślin i zbóż.
Jakie mamy rodzaje fungicydów?
Fungicydy dzielą się na kilka rodzajów:
-
wgłębne, zazwyczaj są podawane dokładnie w tę tkankę, która jest chorobowa i nie przenikają do innych części rośliny. Likwidują chorobę w miejscu podania.
-
systemiczne/układowe — rozchodzą się po wszystkich tkankach, nie tylko w miejscu aplikacji. Zwalczają procesy chorobowe w całej roślinie.
-
kontaktowe/powierzchniowe — dbają o zewnętrzne warstwy rośliny, tworzą powłokę ochronną zabezpieczająca przed atakiem grzybów i innych drobnoustrojów. Wykazują skuteczność przy zetknięciu się z patogenem.
Zatem w zależności od tego, jakiej pomocy wymaga nasza roślina, tak wybieramy środek grzybobójczy. Może on mieć funkcje ochronne, lecznicze lub niszczące dla grzybów.
Skład środków grzybobójczych oraz ich toksyczność dla ludzi
Jakie substancje czynne występują w środkach grzybobójczych? Na pewno wybierając preparat, należy dokładnie określić, czego potrzebujemy. Substancje aktywne mają indywidualne cechy, które działają wyłącznie na dany rodzaj patogenów. Dlatego warto najpierw sprawdzić, z czym mamy do czynienia na naszej uprawie a dopiero potem jak najprecyzyjniej dobrać środek grzybobójczy. W składach fungicydów najczęściej mamy difenokonazol, tebukonazol, azosyskrobinę — która jest uznawana za najskuteczniejszy środek grzybobójczy, propamokarb, cymoksanil, cyprodynil, fludioksonil. Spotykany także jest tlenochlorek miedzi używany głównie do ochrony warzyw, drzew owocowych lub ziemniaków, jest skuteczny, a wykazuje małą toksyczność. Do ochrony zbóż spotykany jest także prochloraz i fenpropidyna.
Środki grzybobójcze wykazują duże działanie toksyczne dla ludzi. Ich używanie zawsze powinno odbywać się zgodnie ze wskazaniami podanymi na produkcie, z zachowaniem wszelkich możliwych środków ostrożności. Należy zabezpieczyć oczy, uważać, aby nie wdychać oparów, dokładnie myć ręce po użyciu produktu oraz stosować ubrania ochronne.
Kiedy stosować środki grzybobójcze?
W celach prewencyjnych możemy stosować je według uznania, należy tylko pamiętać o odpowiednim dobraniu preparatu i częstotliwości jego używania. W celach ochrony najczęściej dokonuje się trzech oprysków w serii, w odstępach czasowych. To stanowi pełny pakiet zabezpieczający.
Mocniejsze preparaty powinniśmy stosować tylko w koniecznych przypadkach. Fungicydy trzeba stosować, jeśli widzimy pierwsze objawy szarej pleśni, parch, brunatną zgniliznę czy kędzierzawość liści. Na każdy objaw chorobowy należy jak najszybciej reagować. Wtedy jest największa szansa na uratowanie rośliny, a być może i całej uprawy. Opryski powinniśmy stosować podczas bezwietrznej i bezdeszczowej pogody, chyba że producent zaleca inaczej. Preparaty zawsze powinniśmy kupować od sprawdzonych dostawców i dobrze znanych źródeł. Jeśli na naszych uprawach z reguły nie pojawiają się grzyby, możemy nie używać środków ochronnych. Jest to jednak ryzyko, bo jeśli już pojawią się jakieś patogeny, nasze rośliny bez wcześniejszego zabezpieczenia mogą sobie z nimi nie poradzić.
